"Rabboeni!", zegt Maria, zodra zij de stem van haar Heer herkent. Onmiddellijk zegt Jezus: "Houd me niet vast", (Joh. 20, 16b en 17a). Jezus is verdwenen, zodra de Emmaüsgangers Hem herkennen bij het breken van het brood en het uitspreken van de zegenbede (Luc. 24, 30 en 31). Twee wezenlijke verhaalelementen rondom Pasen.
Twee elementen die prikkelen tot nadenken: waarom mag Maria Jezus niet aanraken? Waarom is Jezus verdwenen, zodra Hij herkend wordt?
Het gaat hier om de verantwoordelijkheid die wij als mens hebben gekregen. Het verantwoordelijk met elkaar omgaan. Eigenlijk zegt Jezus via Maria en de Emmaüsgangers tegen de mens: Ga de wereld in, want deze heeft Mijn Geest hard nodig. Houdt mij niet vast, zodra jullie Mij herkennen is dat genoeg.
Houd mij niet vast! Kruip niet in je kerkelijke schulp, om daar vol instemming met gelijkgestemden een goed uur te ontvangen, en daar een ‘mooie dienst’ mee te maken. Aan het eind van iedere eredienst ontvangt u de zegen, opdat u in uw wereld tot zegen kunt zijn. Dit betekent de vruchten van geloof in praktijk brengen. Lees de brief van Jacobus: ‘…alleen horen is niet genoeg, u moet wat u gehoord hebt ook doen.’ (Jac. 1, 22).
Vruchten van geloof in de praktijk? En dat terwijl de kerk marginaal is geworden?
Pasen is het verhaal van opstanding na sterven. Dit geldt ook voor kerken. En dan niet de kerk als machtsfactor die de regels bepaalt. Maar de kerk als dienaar van God en de mens. Daartoe heeft zij prachtige middelen: pastoraat en diaconaat.
God introduceert zichzelf als ‘de Heer uw God, die u uit de slavernij heeft bevrijd’ (Ex. 20, 2). De woorden ‘moderne slavernij’ zijn niet meer vreemd. En dan hebben we het niet alleen over de kinderhanden die uw T-shirt hebben gemaakt, maar ook is de huidige flexwerkende werknemer een radertje geworden in de machine die ‘economische groei’ heet. Zo wordt de mens een middel in plaats van doel. Zodra de mens een middel wordt, is hij een tot slaaf gemaakte.
De term ‘economische groei’ kwam in de jaren 1920 tot 1950 vijf keer voor in de Nederlandse parlementaire stukken. En in de jaren 1995 tot 2010 achtduizend-achthonderd-zeven-en-veertig (8.847) keer. Zijn we de afgelopen decennia gek geworden?
Economie als bijvoeglijk naamwoord, dienstbaar aan ‘groei’. Groei voor wie?
Zodra we het woord economie (een geesteswetenschap!) etymologisch ontleden, dan zien we iets interessants: economie bestaat uit de twee Griekse woorden oikos (huis) en nomos (wet). Wet van het huis opdat het in het huis, genaamd ‘samenleving’, goed toeven is. Daar zijn ethiek, moraal, omgaan met elkaar, vrij van slavernij de kernwaarden.
Kerk: het is tijd voor een echt economisch tegengeluid.
Cor Baljeu
