Eerder heeft u kunnen lezen over een denktank i.v.m. de toekomst van de PGA. De inhoud van het boek van Stefan Paas waar ik over schreef, kon daarbij helpen dacht ik.
Graag deel ik in datzelfde kader in de komende drie SVs iets over drie boeken van Philip Jenkins: het verdwenen christendom in het Midden-Oosten, Azië en Afrika; het christelijke Europa en haar religieuze crisis; en het nieuwe christendom in Azië, Afrika en Latijns-Amerika. Want ik denk dat de inhoud van deze boeken zeker kan helpen, alhoewel de eerste een niet makkelijk thema heeft.
De Gouden Eeuw.
Het centrum van de christelijke wereld lag vroeger in Bagdad of Damascus. christenen waren in de meerderheid in grote delen van het Midden-Oosten en Afrika en er was een grote zendingsbeweging naar Noord- en Centraal Azië, China, Tibet en India ontstaan. Hun geschiedenis is verloren gegaan omdat ze door de Europese kerken als ketters beschouwd werden en hun gebieden vanaf de 7e eeuw door moslims veroverd werden. Maar christenen waren bekwaam in wetenschap en filosofie en stichten grote kerkelijke centra en universiteiten; veel wat als islamitische wetenschap bekend kwam te staan was in feite christelijk, omdat christenen tot en met de 13 eeuw in islamitische gebieden in de meerderheid waren.
De Ondergang.
De ondergang van het christendom in het Midden-Oosten, Afrika en Azië gebeurde in drie fasen. De eerste fase is die van de 7e tot en met de 13e eeuw waarin het christendom van meerderheid minderheid wordt. De tweede fase is die van de 14e tot en met de 19e eeuw waarin het christendom breekt en de derde fase is die vanaf de 20e eeuw, waarin het christendom ophoudt te bestaan in de vorm van georganiseerde gemeenschappen of onder grote druk komt te staan. Onder invloed van een wereldwijde klimaatverandering, de Turkse volksverhuizingen en de veroveringen van de Mongolen verdwijnt de kerk langzamerhand. Een kouder wordende wereld leidde tot economische veranderingen, toenemende armoede en wanhoop onder de mensen en christelijke minderheden functioneerden als zondebok. De Turkse en later Mongoolse volken gingen over tot de islam, veroverden het Midden-Oosten en christelijke gemeenschappen werden vernietigd, onderwierpen zich, pasten zich aan en overleefden heel klein. De relatief grote kerken van Egypte, Syrië en Irak begonnen aan een lange winterslaap. In de koloniale tijd is het relatief rustig door de Westerse christelijke dominantie, maar na de onafhankelijkheid van veel moslimlanden vanaf het midden van de 20e eeuw dreigen de kerken te verdwijnen door de genocide op Armeense, Griekse, Assyrische en Maronitische christenen in het Ottomaanse rijk, en de opkomst van de radicale Islam in het Midden en Verre Oosten (IS, Khomeiny, Taliban, Moslimbroeders).
Hoop of wanhoop?
Hoe moeten we over dit alles denken? Kan de kerk sterven, is de islam een sterkere godsdienst, is er een parallel met het Oude Testament waarin Israël stad, land en tempel verloor? Of is er hoop: in Iran is nu een grote ondergrondse kerk, in o.a. Turkije, Algerije, Tunesië, Mongolie, Kirgizie, Oezbekistan, China, en India zijn weer nieuwe kerken, en last but not least keerden de Joden terug naar het beloofde land! Ligt de kracht van de kerk niet juist in de opstanding? Misschien gaat het verhaal van Jezus en zijn kerk door de tijd niet als een pijl omhoog, maar als de spiraal van kruis en opstanding. Ik ontleen hier moed en kracht aan in onze tijd van ontkerkelijking en secularisatie.
Misschien u ook 😊.
