Er leek géén einde te komen aan die prachtige zonnige herfstdagen en we konden nog lang genieten van bloeiende vaste planten in de tuin, zoals de Salvia ‘Dancing Doll’ (ze lijkt inderdaad op een dansende prima ballerina) en de mooie paarse Geranium ‘Anne Thomson’. Steeds meer bomen lieten hun bladeren vallen en we moesten soms wel een paar keer per week het gras en het binnenplein bladvrij maken. En toen ineens waren daar die paar koude dagen met temperaturen van rond het vriespunt en lieten ook die laatste bloeiende planten hun hoofdjes hangen.

Niet getreurd, want we kijken al weer uit naar de tijd dat straks de eerste voorjaarsbloeiers hun frisse groen weer boven de grond uitsteken. Er zijn al heel wat verwilderingsbolletjes de grond in gegaan toen de aarde nog een beetje warm was. Die aarde is inmiddels, door het jaarlijks toevoegen van natuurlijke biologische compost, al heel wat beter van kwaliteit geworden: i.p.v. vooral een zanderige arme grond hebben we nu op de meeste plekken een heerlijke voedzame grond met veel bodemleven. Het betekent dat de planten de extremen van veel vocht en langere tijden van droogte ook beter kunnen overleven. Wist u trouwens dat het met de handen door die voedzame aarde woelen vaak een helende werking kan geven aan lichaam en geest?

Over de egels schreef ik vorige keer dat ze waarschijnlijk al in winterslaap waren omdat er weinig tot géén activiteit meer was bij en in het voederhuis. Ik had het mis: een paar dagen later was er toch weer gegeten van de builenkastrokjes en ook van het water was duidelijk gedronken. We plaatsten daarom opnieuw af en toe de nachtcamera en nog steeds blijken er een of twee egels elke dag naar het restaurant te komen. Blijkbaar hebben ze nog niet voldoende vet opgebouwd om de winterslaap in te kunnen gaan. We gaan dus nog maar even door met voeren.

Afgelopen maand ontvingen we een mooi cadeau voor de Vredestuin: er was een wens om een nestkast op te hangen speciaal voor de bosuil. Op de nachtcamera hebben we zijn/haar roep al een paar keer gehoord en de braakballen onder de grote conifeer getuigen van het feit dat er af en toe een bosuil in de tuin komt. We ontvingen een prachtige handgemaakte eikenhouten kast die tegen een stootje kan en flink wat jaren meegaat. Als extra presentje had de gever een grappige pluche uil in de nestkast verstopt. We gaan de kast binnenkort ophangen achter de houtril.

Als we het nieuws volgen dan zou je in die donkere dagen voor kerst (nog even en dan hebben we alweer de kortste dag) somber worden van al die berichtgevingen over de klimaatcrises, het stikstofprobleem, de woningnood, de oorlogen in de wereld, schrijnende situaties bij de asielopvang en ga zo maar door. Het lijkt erop dat wij mensen nu toch écht geconfronteerd worden met ons onverantwoorde gedrag ten aanzien van het gebruik van onze aarde en de wijze waarop we als mensen met elkaar omgaan.
Een paar eeuwen geleden sprak een oud indiaans opperhoofd, Seattle (1786-1866) al wijze woorden uit. Seattle was een opperhoofd van de Suquamish en Duwamish Indianenstammen, in de huidige staat Washington. Zijn toespraak werd uitgesproken tegenover gouverneur Stevens, die in naam van de president het territorium van de stammen wilde kopen. Een sterk verkorte en vertaalde versie van zijn toespraak luidde als volgt:

bloemVertel uw Kinderen
dat de aarde onze moeder is
Alles wat de aarde overkomt
overkomt de kinderen van de aarde
Als de mens op de grond spuwt
spuwt hij op zichzelf
Dit weten wij
De aarde behoort niet aan de mens
De mens behoort aan de aarde
Alle dingen zijn verbonden
zoals het bloed dat een familie verenigt
De lucht is kostbaar
Want alle dingen delen dezelfde adem
Het dier, de boom en de mens
delen diezelfde adem
De wind die onze grootvader
zijn eerste adem gaf
ontvangt ook zijn laatste zucht
En de wind moet onze kinderen
de geest van het leven geven
Chief Seattle

Hij eindigde zijn speech met de volgende zinnen:
“Als we u ons land verkopen, bemin het zoals wij het hebben bemind. Zorg ervoor, zoals wij ervoor gezorgd hebben. Bewaar in uw hart de herinnering aan het land, zoals het is op de dag waarop u het in bezit neemt. En met alle kracht van uw geest en hart, bewaar het voor uw kinderen en heb het lief, zoals God ons allen liefheeft.”

Troostende woorden zo vlak voor de kerst

Ditta Voetberg

Pay off Protestantse Kerk 2019 RGB links